Ποτοποιιες της Λεσβου

Με τις αλλαγές που επήλθαν στην Oθωμανική αυτοκρατορία με το Τανζιμάτ στα μέσα του 19ου αιώνα, όπου έστω και τυπικά, υπήρχε ισονομία και ισότητα μεταξύ των Οθωμανών υπηκόων, αρχίζει να αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς στη Λέσβο το εμπόριο, κυρίως λόγω της αύξησης των εμπορικών συναλλαγών με τα απέναντι παράλια, αλλά και με πόλεις του εξωτερικού.

Η Λέσβος ευνοημένη από τη γεωγραφική της θέση και εκμεταλλευόμενη αυτήν, ευρισκόμενη πάνω στη θαλάσσια οδό Κωνσταντινούπολης-Αλεξάνδρειας και Μασσαλίας-Πειραιά-Σμύρνης, εξελίσσεται σε ένα από τα σημαντικότερα και μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα της Αυτοκρατορίας. Η αύξηση των εμπορικών συναλλαγών έχει ως αποτέλεσμα την εισροή μεγάλων κεφαλαίων στο νησί. Λέσβιοι μεγαλέμποροι, βιομήχανοι, τραπεζίτες, καραβοκύρηδες και πλούσιοι γαιοκτήμονες συγκροτούν τη νέα αστική και καθαρά χριστιανική, άρχουσα τάξη του νησιού.

Η σταδιακή αύξηση του εμπορίου οδηγεί στην εκβιομηχάνιση της αγροτικής παραγωγής. Μπορεί το βασικό γεωργικό προϊόν του νησιού να είναι το λάδι, η εκβιομηχάνιση όμως δεν περιορίζεται μόνο στα ελαιοτριβεία. Την περίοδο αυτή λειτουργούν και οι πρώτες ποτοποιίες στο νησί. Ποτοποιοί ντόπιοι, κυρίως από τη Μυτιλήνη και το Πλωμάρι αλλά και από την απέναντι μικρασιατική γη που εγκαθίστανται στη Λέσβο και μεταφέρουν στις αποσκευές τους τα καλά κρυμμένα μυστικά των συνταγών τους, ιδρύουν τις πρώτες ποτοποιίες.  Χάρη στο μεράκι τους και στον συνδυασμό των εξαιρετικής ποιότητας προϊόντων της Λεσβιακής υπαίθρου, όπως ο γλυκάνισος Λισβορίου και τα αρωματικά φυτά, καταφέρνουν να κάνουν το ούζο της Λέσβου γνωστό σε όλον τον κόσμο και να καταστήσουν τη Λέσβο πατρίδα του ούζου.

Ποτοποιίες που για περισσότερο από έναν αιώνα περνάν από γενιά σε γενιά, διατηρώντας τις παραδόσεις και τις αξίες των προγόνων τους, συνεχίζουν να παράγουν εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα και να διακρίνονται σε διεθνείς διαγωνισμούς. Αρκετές ποτοποιίες της Λέσβου εκτός από ούζο, εξακολουθούν να παράγουν ακόμη και σήμερα κονιάκ, λικέρ, τσέρι κ.ά., ενώ  ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ποτοποιία Ματθαίου, όπου παλαιότερα έφτιαχνε από κολόνιες έως και ουίσκι.

Στη βιβλιοθήκη τηρείται αρχείο με τεκμήρια που σχετίζονται με τις ποτοποιίες της Λέσβου, όπως ετικέτες, διαφημιστικά φυλλάδια κ.ά., δωρεά του Αντώνη Πλάτων. Το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής έχει ψηφιοποιηθεί και αναρτηθεί στο αποθετήριο της βιβλιοθήκης ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΗΡΟΔΟΤΟΣ και αριθμεί 323 εγγραφές. Τα ψηφιακά αντίγραφα είναι ελεύθερα προσβάσιμα σε όλους.  

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: οποιοσδήποτε διαθέτει περαιτέρω πληροφορίες ή επιπλέον υλικό σχετικό με τις ποτοποιίες της Λέσβου και επιθυμεί να ψηφιοποιηθεί από τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Μυτιλήνης και να αναρτηθεί στο ψηφιακό αποθετήριό μας, μπορεί να επικοινωνήσει με το προσωπικό της βιβλιοθήκης.

Περιηγηθείτε στη Συλλογή μέσα από το αποθετήριο της βιβλιοθήκης ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΗΡΟΔΟΤΟΣ